Van berekenen naar betekenen
Pauwel Hertmans en Peter Verbraeken gaan dieper in op hun gespreksmethode, geworteld in de traditie van de wijsbegeerte.
Vorige week hebben we een uiteenzetting van onze activiteiten gepresenteerd. De rode draad doorheen onze activiteiten is het vragen. Op de filosofische wortels van onze vraagmethode gaan we vandaag dieper in.
Kenon bv is een filosofisch kabinet gericht op de persoonlijke begeleiding van ondernemers, leidinggevenden en bestuurders.
Oorsprong: grond
De Oudgriekse term κενόν (kenón) betekent ‘het lege’. Met een gedeelde passie voor zowel praktische filosofie als ondernemen hebben we samen kenon bv opgericht. Zo willen we bedrijfsleiders verder helpen in hun opdracht om een bedrijf succesvol te runnen. De noemer ‘bedrijf’ verstaan we breed: een winst-gedreven firma, een non-profit organisatie, een publiek instituut, een politieke partij, ed. Door een ruime achtergrond aan filosofische kaders, kunnen we organische gesprekken voeren en modereren rond thema’s zoals leiderschap, bestuur, ondernemen, strategie, en transformatie.
Wereld: berekenen
[Wat hier volgt is een persoonlijke diagnose van Pauwel en Peter, gebaseerd op ervaringen in het veld en observaties van aan de omheining.]
Veel hedendaagse professionals zijn op zoek naar zekerheden, in een dynamische wereld. De wereld kenmerkt zich continu – doorheen alle tijden – als een transformerend gegeven. Voor de mens kan dit tegelijkertijd beangstigend en stimulerend werken. Om eraan te ontsnappen, zoeken we onze toevlucht tot vaststaande structuren, routines en gewoonten, in een poging om grip te krijgen op de voortdurende veranderingen om ons heen.
Zekerheden krijgen vorm door getallen, omdat we intuïtief denken aan te voelen dat getallen een onveranderlijk karakter in zich dragen. Die stelling is absoluut een filosofische discussie waard. Wanneer getallen worden geïnstrumentaliseerd voor praktische doeleinden in dynamische opstellingen, wordt er logischerwijs getornd aan de rotsvaste status van het getal. Bestaan er wel ‘kwantitatieve zekerheden’? Is de berekening datgene wat legitimiteit verleent?
Kwantitatieve methoden zijn cruciaal en essentieel om gestructureerd te denken, en derhalve rationeel te ondernemen. Daaraan twijfelen wij niet. Wel stellen we in vraag of uw missie in essentie bepaald kan worden door het berekenen. Wij zijn ervan overtuigd dat we berekenen niet zomaar mogen gelijkstellen aan betekenen. De gelijkstelling ervan kan leiden tot verwarrende gevoelens zoals leegte, doelloosheid, en bovenal een algemeen gebrek aan impact.
Idee: betekenen
De idee achter ‘zekerheid’ is dat er een fundament is om op te staan. Een onwrikbare grond onder onze voeten. Talloze domeinen uit de moderne filosofie hebben het meta-fundament, waarop alle fundamenten zouden staan, bevraagd. Fundamenten bevragen is de eerste van onze drie pijlers. Via filosofische kaders willen we een kritisch discours opbouwen, waarin de twijfeling aan een vaste grond geen akelige afgrond hoeft te betekenen. Integendeel, het kan u het potentieel geven om niet vast te blijven zitten te midden van verschuivende grondplaten en turbulente golven. Zeemansbenen zijn een kracht in zakelijke wateren.
Onze tweede pijler, aansluitend bij het post-fundationele denken (voorbij de fundamenten), is het socratische gesprek. Socrates is een invloedrijke Griekse filosoof uit de 5de eeuw voor onze jaartelling. Hij staat bekend om zijn unieke en kenmerkende gespreksmethode, de zogenaamde maieutiek. Maieutikè technè is Oudgrieks voor verloskunde. De metafoor met verloskundigen verwijst naar de overtuiging dat men zwanger is van de eigen inzichten. Men heeft enkel een duwtje in de rug nodig om deze nieuwe inzichten tot leven te laten komen. In plaats van directe antwoorden te geven, stellen we u doordachte vragen om te helpen uw eigen overtuigingen en denkwijzen te deconstrueren. De kracht van eigen inzichten is niet te evenaren.
De derde pijler begint eveneens waar de vorige eindigt. Deconstructie is een denkfenomeen waarbij de fundamenten worden afgebroken (destructie), om met de brokstukken een nieuwe grond te creëren (constructie). De voortdurende afwisseling van opbouw en afbraak is de drijfveer van motivatie en creativiteit. Zo is deconstructie dus ook een hoeksteen van ondernemen en leiderschap. Strategieën in vraag stellen om vanuit de vorige beleidslijnen een nieuw plan op te tekenen leidt vaak tot een harmonieuze transformatie. Nooit verlaten we het huis van onze passie om een nieuwe woonst te betrekken, nee. We breken kamers af om met de verweerde bakstenen nieuwe ruimten te ontwerpen.
Handelen: vastberaden
Onze fysieke praktijk in Antwerpen is een ontmoetingsruimte voor ondernemers, leiders en filosofen. Samen met onze stakeholders voelen ook wij pas de grond onder onze voeten. Drie belangrijke waarden primeren in onze praktijk. Ten eerste vertrekken we vanuit een oordeelvrije positie, en die positie verlaten we niet. Ten tweede vertrekken gesprekken vanuit open vragen, die niet retorisch zijn of u een bepaalde richting uitsturen. Zo willen we alle ruimte laten om adequaat toe te spitsen op de reden van uw komst. Ook vermijden we dat er vanuit een vooringenomen kader andere mogelijke kaders worden uitgesloten. De vorige twee waarden impliceren de derde: kenon is een huis van vertrouwen. Wij bieden een discrete en veilige omgeving om in alle openheid te kunnen spreken over u als ondernemer, als leider, als mens.
Wie vastberaden is, heeft volgens Martin Heidegger de tijd aan zijn kant.
Wilt u deze eigenzinnige aanpak verkennen om strategisch handelen, ondernemen en leidinggeven uit te diepen? Het filosofische denken kan een enorme differentiator zijn in leiderschap, ondernemen en het politieke bedrijf. Wij spitsen ons concreet toe op praktische filosofie, door academische kaders te vertalen naar werkbare materie. Zo werken we richting een bepaald bewustzijn: alomtegenwoordige onzekerheid erkennen om dan vastberaden te kunnen handelen.
Bedankt voor het vertrouwen,
Peter Verbraeken & Pauwel Hertmans
Resoneren deze ideeën en bent u er benieuwd naar om ons te leren kennen?
U kunt ons bereiken via hello@kenon.be.